اخيرا برنامه اي به نام اوبا به صورت زنده از شبكه استاني آذربايجان شرقي(شبكه سهند) پخش مي شود. معمولا هر برنامه دو مهمان دارد: يك نفر از عاشيق هاي آذري و يك نفر شاعر يا محقق. در اين برنامه شاهد حضور استاد علي نظمي تبريزي ،شاعر غزلسراي معاصر، بوديم كه از سعدي و از ديگر شاعران بزرگ ادب ايران زمين سخن گفت و يكي از اشعار تركي خود را قرائت كرد. از سوي ديگر در اين برنامه شاهد حضور برخي چهره هاي شناخته شده قوميت گرا نيز بوده ايم و به نظر مي رسد حضور اين افراد در اين برنامه نمايان تر است.اين افراد تركي را به لهجه آذري هاي آن طرف رود ارس صحبت مي كنند و با اين گونه حرف زدن مي خواهند خود را ترك تر از ما تبریزی ها نشان دهند. اين افراد در برنامه اوبا وارد تفاخر قومي نيز شده و با ذكر مثال هايي سعي مي كنند شاعران و نويسندگان ديگر مناطق ايران زمين را تحقير كرده و شاعر مورد نظر خود را بالا ببرند مثلا يكي از آنها مي گفت صراف تبريزي در شعر نوحه از محتشم كاشاني نه تنها كمتر نيست بلكه محتشم در مقابل وي اصلا مقامي ندارد! يكي از مجريان برنامه نيز به سمت اين دسته از مهمانان برنامه گرايش دارد و سعي مي كند همانند آنها تركي حرف بزند اما هنوز به خوبي ياد نگرفته است!

توجه عوامل برنامه را به اين نكته جلب مي كنم كه : تبريزي ها و اروميه اي ها و زنجاني ها و اردبيلي ها تركي را با لهجه اي غير از لهجه آذري هاي آن سوي ارس صحبت مي کنند و طبيعي است كه انتظار دارند شاعران و گويندگانشان نيز به لهجه خودشان سخن بگويند و لهجه رايج در باكو و نخجوان و ... را بر لهجه آنها ترجيح ندهند، اصولا چه کسی گفته لهجه باکو و ... لهجه معیار گویش ترکی-آذری است؟ ثانيا افراد و جريان هايي كه آذربايجان و فرهنگ و ادب آن را در تقابل با ايران مطرح مي كنند به نظر اينجانب و بسياري ديگر خدمتي به اين فرهنگ نمي كنند . آذربايجان با همه عظمت ها و بزرگي ها و داشته هاي گرانسنگ فرهنگي و علمي و هنري جزئي از ايران اسلامي است و عظمت آذربايجان در پيوند با ايران است.

نکته پایانی اینکه فضولي ،صراف ،نسیمی ، نباتی و دیگران از نظر مضمون و لغات به شدت متاثر از سنت شعر کلاسیک فارسی هستند و آنها خود را در تقابل با شعر فارسي و بزرگان آن نمي ديدند.به تعبير دكتر نصرالله پورجوادي:«شعر كلاسيك تركي همواره از لحاظ مضامين و سبك تابع شعر پارسي بوده است» (زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی ، ص۳۸۳) . تورقی گذرا در دیوان شعرای ترکی سرای آذربایجان این مطلب را اثبات می کند .محقق منصف در این تورق ملاحظه خواهد کرد که در بسیاری از موارد فقط فعل به کار رفته در ابیات ترکی است و بقیه کلمات یک بیت از لغات فارسی تشکیل یافته است

* بعدالتحرير

يكي از مجريان برنامه با من تماس گرفت و درباره برنامه توضیحاتی داد و  در خصوص مطالب اينجانب نقدهايي را مطرح كرد. بنده هم پاسخ دادم كه من استنباط خودم را نوشته ام و  از اين مطالب دفاع مي كنم و شما هم هر توضيحي داشته باشيد با كمال ميل مي شنوم. خبر زير نيز مويد عرايض بنده در خصوص رويكرد و گرايش اين برنامه است:

** اهداي لقب دده در برنامه اوبا ، نشريه لوح نوين